Nên bắt đầu chế độ ăn cho người tiểu đường như thế nào?

Tại sao cần một chế độ ăn cho người bị tiểu đường?

Một trong những lý do khiến nhiều người bệnh gặp khó khăn trong việc tuân thủ chế độ ăn cho người người tiểu đường là do việc lựa chọn, cân do đong đếm các loại thức ăn, các chất dinh dưỡng mất rất nhiều thời gian và tốn kém nhiều chi phí. Vậy nên bắt đầu một chế độ ăn như thế nào cho hợp lý hãy cùng tìm hiểu trong bài viết ngay sau đây.

Bệnh tiểu đường là một căn bệnh khởi phát do thiếu hụt hoặc không đáp ứng đủ insulin và có liên quan chặt chẽ đến chế độ ăn uống. Khi insulin không đủ, các chất dinh dưỡng như glucose hấp thụ thông qua thức ăn không được sử dụng, và mỗi tế bào của cơ thể bị thiếu dinh dưỡng. Mặt khác, glucose không được sử dụng tiếp tục tăng lên và tích tụ nhiều trong máu. Đây là tình trạng tăng đường huyết. Nếu bệnh nhân để tình trạng này tiếp diễn, các biến chứng nguy hiểm sẽ xảy ra.

Cách phòng ngừa vấn đề này là bệnh nhân cần phải điều chỉnh lượng thức ăn hấp thụ và thay đổi cách ăn uống để không thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết. Việc thay đổi và điều chỉnh chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng với lượng năng lượng phù hợp với từng người chính là chế độ ăn cho người tiểu đường.

Chế độ ăn uống là liều thuốc tốt nhất cho người bị tiểu đường

Chế độ ăn uống điều trị tiểu đường thường có xu hướng bị bỏ qua, tuy nhiên đây là phương pháp điều trị quan trọng và cơ bản trong điều trị tiểu đường, là phương pháp có hiệu quả nhất và cũng có vai trò hỗ trợ các phương pháp điều trị khác.

*Chế độ ăn lành mạnh là “nền tảng” giúp kiểm soát bệnh tiểu đường

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị nào để chữa khỏi bệnh tiểu đường, nên mục đích lớn nhất của việc điều trị bệnh tiểu đường là phòng ngừa các biến chứng. Biến chứng tiểu đường là những tổn thương có thể xảy ra với tất cả bệnh nhân tiểu đường nếu để tình trạng tăng đường huyết tiếp diễn mà không điều trị. Các biến chứng xảy ra sẽ khiến bệnh nhân bị mất thị giác hoặc cần phải chạy thận, không chỉ đời sống xã hội của người đó trở nên bất tiện mà tuổi thọ cũng sẽ ngắn hơn.

Chế độ ăn cho bệnh tiểu đường là liều thuốc đặc hiệu tốt nhất cho bệnh nhân

*Kết hợp sử dụng thuốc, insulin

Tuy nhiên, nếu bệnh nhân thực hiện chế độ ăn uống điều trị tiểu đường tốt và duy trì kiểm soát đường huyết trong tình trạng tốt, bệnh nhân tiểu đường có thể sống cùng bệnh mà không có biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, trong trường hợp bệnh tiểu đường tuýp 2, nhiều bệnh nhân hoàn toàn có thể cải thiện tình trạng bệnh chỉ bằng chế độ ăn uống. Ngoài ra, trường hợp bệnh nhân cần điều trị tiêm insulin hoặc uống thuốc, nếu không đồng thời duy trì thực hiện tốt chế độ ăn uống cho bệnh tiểu đường, hiệu quả điều trị sẽ không cao.

*Giữ tinh thần thoải mái

Ngay cả khi bệnh nhân hiểu phương pháp điều trị này trong đầu nhưng nếu không thực hiện thực sự thì chẳng có ý nghĩa và tiếp tục điều trị cũng không có hiệu quả cao. Bí quyết để có thể duy trì điều trị lâu dài đó là bệnh nhân tự nhận ra sự thoải mái của việc kiểm soát đường huyết tốt. Việc nỗ lực thực hiện chế độ ăn uống trị liệu hàng ngày với quyết tâm tự chữa bệnh của bản thân có hiệu quả mạnh mẽ giúp bệnh nhân có thể sống cùng với bệnh tiểu đường.

Chế độ ăn uống cho người bị bệnh tiểu đường là gì?

Mặc dù được gọi là chế độ ăn uống điều trị tiểu đường, nhưng đó không phải là một chế độ ăn riêng biệt. Đó chỉ là chế độ ăn uống quyết định lượng năng lượng hấp thụ mỗi ngày. Hơn nữa là chế độ ăn uống điều trị cân bằng tốt lượng cần thiết của ba chất dinh dưỡng chính là carbohydrate, protein, lipid, ngoài ra cung cấp đủ vitamin và khoáng chất.

Nói cách khác, mục đích là để thay đổi thói quen ăn uống từ trước cho đến nay và chuyển thành một chế độ ăn uống lành mạnh. Ngoài ra, chế độ ăn uống điều trị này có hiệu quả ngay cả đối với những người không bị bệnh tiểu đường khi sử dụng như một chế độ ăn uống lành mạnh để ngăn ngừa các bệnh lối sống và sống lâu hơn.

Giới thiệu về bảng trao đổi thực phẩm

Lý do mà nhiều người cảm thấy khó khăn trong việc thực hiện chế độ ăn cho người tiểu đường là khi chọn thức ăn, các chất dinh dưỡng và lượng năng lượng của thực phẩm ở mỗi loại thực phẩm đều khác nhau. Do đó Hiệp hội tiểu đường Nhật Bản đã tạo ra “Bảng trao đổi thực phẩm dành cho chế độ ăn uống điều trị tiểu đường” (sau đây gọi tắt là bảng trao đổi).

Trong bảng trao đổi, các loại thực phẩm phổ biến thường được chia thành bảy loại (6 bảng và gia vị) dựa trên sự tương tự nhau về thành phần dinh dưỡng. Những thực phẩm của cùng một bảng có nghĩa là có thể được trao đổi (thay thế) với nhau. Với bảng này, bệnh nhân có thể dễ dàng hiểu lượng năng lượng và trọng lượng của thực phẩm mình muốn sử dụng và có thể tạo ra một thực đơn đa dạng.

PHÂN LOẠI THỰC PHẨM

Bản thân liệu pháp không khó chút nào, nhưng ở giai đoạn thực hành, bệnh nhân cần một chút kiên nhẫn cho đến khi quen với nó.

Vì vậy, nếu bệnh nhân chú trọng đến các điểm quan trọng trong chế độ ăn cho người tiểu đường. Điều chỉnh trong sáu bước ở phần tiếp theo và thực hiện tốt trong từng bước, bệnh nhân có thể đạt được hiệu quả điều trị cao.

Sáu bước để trở thành chuyên gia

Bước 1: Biết rõ lượng năng lượng bản thân cần

Để ngăn chặn chỉ số đường huyết tăng quá cao và duy trì ở trạng thái bình thường, bệnh nhân cần biết chính xác lượng năng lượng cần thiết cho một ngày và không hấp thụ dư thừa năng lượng.

Lượng năng lượng cần thiết mỗi ngày được bác sĩ xác định sau khi xem xét về các vấn đề như tuổi tác, giới tính, chiều cao, cân nặng, lượng hoạt động thể chất và sau đó chỉ định cho bệnh nhân (gọi là lượng năng lượng chỉ định).

Có nhiều phương pháp tính toán khác nhau, nhưng phần này sẽ giới thiệu phương pháp tính toán bằng cách sử dụng chỉ số béo phì thường được sử dụng gần đây.

Nên biết rõ lượng năng lượng bản thân cần

Ví dụ trường hợp của một nhân viên văn phòng cao 170 cm.

(1) Đầu tiên tính cân nặng tiêu chuẩn.

Chiều cao 1,7 × chiều cao 1,7 × 22 = cân nặng tiêu chuẩn 63,5 kg

(2) Tính lượng năng lượng cần thiết (lượng năng lượng được chỉ định).

Cân nặng tiêu chuẩn × Cường độ làm việc = Lượng năng lượng chỉ định

Tiêu chuẩn cường độ làm việc là 25-30 kcal <kilocalorie> cho người lớn (25 kcal trong trường hợp người béo phì và người già, 30 kcal trong trường hợp người gầy và thanh thiếu niên). 63,5 × 25 = 1587kcal. Làm tròn số thì 1600 kcal là lượng năng lượng được chỉ định thích hợp cho người trên.

Bước 2: Biết rõ tiêu chuẩn

“Kcal (kilocalorie)” là tiêu chuẩn đo năng lượng, nhưng trong bảng trao đổi thực phẩm, 80 kcal được quy định là một đơn vị. Ví dụ, trong trường hợp của một người có lượng năng lượng chỉ định là 1600kcal, ta có biểu thức 1600 ÷ 80 = 20, vậy người đó có thể ăn 20 đơn vị thức ăn mỗi ngày.

Tại sao một đơn vị là 80 kcal? Bởi vì phần lớn lượng thức ăn chúng ta thường ăn là khoảng 80 kcal nên nếu sử dụng đơn vị này, có thể dễ dàng tính toán lượng năng lượng và cũng dễ nhớ hơn.

Một đơn vị thực phẩm, ví dụ, cơm là một nửa bát nhỏ, bánh mì (6 miếng cắt) là một nửa, trứng là 1 quả, cá là 1 miếng phi lê. Tuy nhiên, vì lượng năng lượng và trọng lượng thực phẩm khác nhau tùy thuộc vào từng loại thực phẩm nên cần sử dụng bảng trao đổi để xác nhận 1 đơn vị của từng loại thực phẩm là bao nhiêu gram.

Bước 3: Biết phân chia các chất dinh dưỡng (đơn vị) phù hợp với bản thân

Bên cạnh lượng năng lượng thì sự cân bằng dinh dưỡng cũng rất quan trọng. Mỗi chất dinh dưỡng có vai trò riêng. Để duy trì sức khỏe đồng thời duy trì kiểm soát đường huyết tốt, điều quan trọng là phải chia lượng năng lượng được chỉ định thành các chất dinh dưỡng mà không bị dư thừa hoặc thiếu hụt.

Nếu cân bằng dinh dưỡng không tốt, ngay cả khi lượng đường trong máu có thể được kiểm soát tốt, các bệnh như rối loạn lipid máu, bệnh thận mãn tính, loãng xương, xơ vữa động mạch,…có thể sẽ tiến triển.

Biết phân chia các chất dinh dưỡng phù hợp

Bước 4: Biết quy tắc trao đổi

Cách để tạo niềm vui trong ăn uống và thay đổi thực đơn hàng ngày trong khi thực hiện chế độ ăn uống điều trị đó là biết các khả năng và giới hạn trao đổi. Nguyên tắc trao đổi là nếu thực phẩm trong cùng một bảng thì có thể tự do trao đổi với nhau (thay thế). Hoàn toàn có thể thay thế cơm trong bảng 1 bằng mì udon hoặc khoai tây được phân loại trong cùng bảng 1 hoặc thay thế thịt trong bảng 3 bằng một loại cá cũng trong bảng 3.

Tuy nhiên, theo nguyên tắc thì không thể trao đổi thực phẩm ở bảng này với một bảng khác. Ví dụ không thể thay thế gạo trong bảng 1 bằng thịt trong bảng 3 hoặc để thay thế cá trong bảng 3 bằng các loại rau trong bảng 6.

Bước 5: Kiểm tra bữa ăn của bản thân

Hãy kiểm tra những bữa ăn của bản thân thời điểm hiện tại trước khi chuẩn bị một thực đơn ăn uống. Nên viết ra lượng thực phẩm ăn, phân chia trong bảng và kiểm tra kỹ xem đã hấp thụ đủ đơn vị trong ngày chưa và đã có sự cân bằng dinh dưỡng hay chưa.

Bằng cách ghi lại những gì đã ăn, bản thân người đó sẽ biết đã ăn bao nhiêu đơn vị, có vấn đề gì trong việc ăn uống không và biết cách sử dụng bảng trao đổi.

Việc viết ra trọng lượng của một đơn vị thực phẩm thường xuyên sử dụng và tạo thành một danh sách có hiệu quả tốt với việc thực hiện chế độ ăn cho người tiểu đường.

Thay đổi thực đơn bản thân muốn ăn và thoải mái với việc ăn uống

Bước 6: Thay đổi thực đơn bản thân muốn ăn

Đây là bước hoàn thiện. Cuối cùng là luyện tập về cách thay đổi thực đơn bản thân muốn ăn khi sử dụng các bảng thực đơn hiện có. Đây là thực đơn kiểu Nhật với 55% carbohydrate ở 20 đơn vị (1600kcal). Làm thế nào để có thể thay đổi bữa trưa của thực đơn này thành một bữa ăn kiểu phương Tây mà vẫn giữ được hiệu quả? Dưới đây là thành phần của thực đơn bữa trưa kiểu Nhật Bản.

Tổng số lượng đơn vị thực phẩm trong trường hợp của thực đơn ăn uống theo phong cách phương Tây là 6.4 đơn vị, phù hợp với số đơn vị của thực đơn theo phong cách Nhật Bản. Điều này làm cho sự trao đổi có thể thực hiện.

Theo cách đó, thật dễ dàng để trao đổi bữa sáng và bữa tối. Ngoài ra, khi quen thuộc với việc trao đổi, mọi người cũng có thể tự làm tất cả các bữa ăn của mình. Hãy xây dựng thực đơn thay đổi theo mùa và theo sở thích của bản thân. Từ đó làm phong phú và thoải mái với việc điều trị bằng chế độ ăn uống.

Lời khuyên để nâng cao hiệu quả của chế độ ăn cho người tiểu đường

– Nếu nhai đều và chậm rãi khi ăn thì có thể mang lại cảm giác no bụng ngay cả khi ăn không quá nhiều.

– Lý tưởng nhất là chọn hơn 30 loại thực phẩm từ 6 bảng đều nhau.

– Dầu cá (EPA) ngăn ngừa xơ vữa động mạch nên hãy ăn nhiều cá hơn.

– Nên hấp thụ nhiều chất xơ để ngăn sự gia tăng nhanh chóng của lượng đường trong máu.

– Đừng quên tính toán lượng năng lượng của bữa phụ.

– Hãy tin tưởng vào chế độ ăn cho người tiểu đường của bản thân. Bỏ qua sự mê tín hoặc theo phương thuốc dân gian từ mọi người.

Sữa tiểu đường Diasure là loại sữa non cao cấp dành riêng cho người bị tiểu đường. Sản phẩm được các chuyên gia về tiểu đường tại Việt Nam khuyên dùng. Sử dụng sữa tiểu đường Diasure giúp kiểm soát tốt đường huyết, hỗ trợ kiểm soát cân nặng, cung cấp lượng dinh dưỡng dồi dào cho người bệnh, giúp giảm các biến chứng liên quan đến đái tháo đường. Nếu người bệnh đang cần tư vấn dinh dưỡng về tiểu đường, liên hệ ngay với các chuyên gia của Diasure để được hỗ trợ tư vấn tốt nhất nhé: