Đau xương khớp là một vấn đề sức khỏe phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của rất nhiều người ở mọi lứa tuổi. Ngoài các phương pháp điều trị y tế, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc giảm đau và hỗ trợ phục hồi chức năng cho xương khớp.
Vậy đau xương khớp nên kiêng ăn gì, nên ăn gì để cải thiện tình trạng? Bài viết hôm nay của DiaSure sẽ cung cấp những thông tin đầy đủ và cần thiết giúp bạn hiểu rõ mối liên hệ giữa chế độ dinh dưỡng và đau xương khớp, đồng thời đưa ra những gợi ý cụ thể về việc đau xương khớp kiêng ăn gì cũng như nhóm thực phẩm cần bổ sung khi gặp phải vấn đề này.
Mối liên hệ giữa chế độ dinh dưỡng và tình trạng đau xương khớp
Chế độ ăn uống đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe và chức năng của xương khớp. Một chế độ ăn uống cân bằng, cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết sẽ giúp bảo vệ xương khớp khỏi tổn thương, đồng thời hỗ trợ quá trình hồi phục trong trường hợp gặp phải vấn đề về xương khớp. Ngược lại, việc tiêu thụ những thực phẩm không phù hợp có thể gây hại cho xương khớp, làm trầm trọng thêm tình trạng đau, viêm, và thậm chí dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Một chế độ dinh dưỡng không phù hợp có thể dẫn đến các ảnh hưởng xấu đến tình trạng xương khớp như:
- Thiếu hụt canxi: Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương, giúp xương chắc khỏe. Thiếu hụt canxi có thể dẫn đến loãng xương, làm xương yếu, dễ gãy, và tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp.
- Thiếu hụt vitamin D: Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến loãng xương, còi xương, làm xương dễ gãy, và tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp.
- Thiếu hụt collagen: Collagen là một loại protein đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cấu trúc xương khớp. Thiếu hụt collagen có thể khiến xương khớp yếu đi, dễ bị tổn thương, và gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp như viêm khớp.
- Lượng axit béo omega-6 quá cao: Axit béo omega-6 có thể gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng đau và viêm ở người bệnh đau xương khớp.
Để xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học và thân thiện với hệ xương khớp bạn có thể tham khảo danh sách thực phẩm nên bổ sung và tìm hiểu đau xương khớp kiêng ăn gì trong phần cuối bài viết.
Những thực phẩm cần tránh khi đau xương khớp
Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm có thể làm tình trạng đau xương khớp trở nên khó chịu hơn cần lưu ý để tránh:
1. Thịt gia cầm
Người đau xương khớp nên tránh ăn thịt gia cầm để hạn chế triệu chứng
Người mắc các vấn đề về xương khớp nên hạn chế ăn thịt gà, thịt vịt, ngan, ngỗng với các lý do sau:
- Thịt gia cầm chứa nhiều axit arachidonic (AA): Axit arachidonic (AA) là một loại axit béo omega-6 có thể gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng đau và viêm ở người bệnh đau xương khớp.
- Da gà: Da gà chứa nhiều chất béo, có thể làm tăng nguy cơ viêm và tăng cân, gây áp lực lên xương khớp.
Do đó, bạn nên hạn chế ăn thịt gia cầm, đặc biệt là da gà, thay vào đó là các loại thịt khác như cá, thịt bò, thịt heo nạc, và các loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 như cá hồi, cá ngừ, cá mòi.
2. Thực phẩm chứa nhiều đường
Đồ ngọt có thể kích thích các cơn đau xương khớp
Đường có thể giúp mọi người lên năng lượng trong thời gian ngắn tuy nhiên tiêu thụ quá nhiều đường sẽ gây hại đến sức khỏe. Cụ thể với người đau xương khớp:
- Đường có thể làm tăng tình trạng viêm: Đường có thể làm tăng tình trạng viêm, gây hại cho xương khớp.
- Đường có thể làm giảm lượng canxi hấp thu: Đường có thể làm giảm lượng canxi hấp thụ, yếu đi cấu trúc xương, làm tăng nguy cơ loãng xương.
Vì các lý do này, bạn nên tiêu thụ ít các loại thực phẩm chứa nhiều đường như nước ngọt, bánh kẹo, đồ ngọt, và thay thế bằng các loại thực phẩm tự nhiên có vị ngọt như trái cây, mật ong.
3. Thực phẩm nhiều muối hoặc chua
Đau xương khớp nên kiêng đồ chua, đồ muối
Tương tự như đường, đồ ăn có nhiều gia vị, muối, đồ chua cũng có những tác động không tốt tới sức khỏe người đau xương khớp như:
- Muối có thể làm tăng nguy cơ viêm khớp: Muối có thể làm tăng lượng nước trong cơ thể, gây áp lực lên các khớp, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm.
- Thực phẩm chua có thể làm tăng axit dạ dày: Các loại thực phẩm chua như dưa muối, cà chua, chanh có thể làm tăng axit dạ dày, gây hại cho dạ dày, và ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp.
4. Thịt đỏ qua chế biến
Thịt đỏ chế biến sẵn chứa nhiều chất béo bão hòa và chất bảo quản có thể làm tăng viêm khớp
Nhóm thực phẩm tiếp theo trong danh sách người đau xương khớp kiêng ăn gì là thịt đỏ, đặc biệt là các loại thịt đỏ đã qua chế biến bởi:
- Thịt đỏ qua chế biến có thể chứa nhiều chất béo bão hòa: Thịt đỏ qua chế biến như thịt xông khói, xúc xích, thịt viên có thể chứa nhiều chất béo bão hòa, gây hại cho tim mạch, và có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ở xương khớp.
- Thịt đỏ qua chế biến có thể chứa nhiều chất bảo quản: Các loại chất bảo quản có thể gây hại cho sức khỏe, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, bao gồm cả bệnh về xương khớp.
Trong thực đơn dinh dưỡng của các gia đình Việt Nam đôi khi bạn sẽ khó kiêng hoàn toàn thịt đỏ nhưng thay vào đó bạn có thể cố gắng hạn chế và thay bằng các loại thịt đỏ tươi như thịt bò, thịt heo nạc, được chế biến một cách lành mạnh.
5. Đồ ăn đóng hộp
Người đau xương khớp nên hạn chế ăn đồ ăn đóng hộp
Đồ ăn đóng hộp có thể chứa nhiều muối, chất bảo quản và chất béo khồng lành mạnh có khả năng gây hại cho sức khỏe, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ở xương khớp.
6. Rượu, bia
Rượu bia tác động xấu đến sức khỏe người bệnh xương khớp
- Rượu, bia có thể làm tăng tình trạng viêm: Rượu, bia có thể làm tăng tình trạng viêm, gây hại cho xương khớp.
- Uống nhiêu rượu, bia có thể làm giảm lượng canxi hấp thu: Rượu, bia có thể làm giảm lượng canxi hấp thụ, yếu đi cấu trúc xương, làm tăng nguy cơ loãng xương.
Đối với rượu bia và các chất kích thích, bạn nên hạn chế hết mức có thể, bia, tốt nhất là không nên sử dụng để đảm bảo sức khỏe.
7. Omega – 6
Đau xương khớp nên tránh tiêu thụ thức ăn giàu Omega-6
Omega – 6 là chất được khuyến cáo nhiều nhất khi nói về các vấn đề xương khớp. Lượng Omega – 6 quá cao có thể gây viêm, làm trầm trọng thêm tình trạng đau và viêm ở người bệnh đau xương khớp.
Bạn và gia đình nên tránh các thực phẩm chứa nhiều chất này như: dầu hướng dương, dầu ngô, đồ ăn nhanh, và tăng cường tiêu thụ các loại thực phẩm chứa nhiều omega – 3 như cá hồi, cá ngừ, cá mòi, dầu cá.
8. Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ
Không nên ăn nhiều đồ chiên xào
- Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ có thể làm tăng lượng cholesterol: Lượng cholesterol cao có thể gây hại cho tim mạch và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ở xương khớp.
- Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ có thể chứa nhiều chất béo không lành mạnh: Đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ thường chứa nhiều chất béo không lành mạnh, gây hại cho sức khỏe tim mạch và tăng nguy cơ viêm xương khớp.
- Khuyến cáo: Nên hạn chế tiêu thụ đồ ăn chiên xào, đồ chứa nhiều dầu mỡ, và thay thế bằng cách chế biến các loại thực phẩm bằng cách hấp, luộc, nướng hoặc đun.
9. Nội tạng động vật
Có rất nhiều người xem nội tạng động vật là món khoái khẩu như cháo lòng, lòng rán, lòng xào, phá lấu,… Tuy nhiên nếu bạn chưa biết, đối với người đau xương khớp thì đây lại là nhóm thực phẩm chứa nhiều axit arachidonic (AA) và chất béo bão hòa có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sưng, viêm. Do đó cũng cần kiêng để tránh những rủi ro có thể xảy ra.
10. Đồ nếp, bột tinh chế chứa nhiều Gluten
Nên kiêng tinh bột nếp và những đồ chứa nhiều Gluten
Gluten có nhiều trong đồ nếp, bột tinh chế là một protein gây dị ứng và kích ứng đại tràng ở một số người, từ đó gây ra viêm và trầm trọng tình trạng đau xương khớp.Đồng thời, gluten có thể gây mất canxi ngăn chặn quá trình hấp thu canxi, dẫn đến việc yếu đi cấu trúc xương. Thay vì các các thức ăn này bạn có thể thay thế bằng các loại ngũ cốc không chứa gluten như gạo lứt, hạt quinoa.
Người đau xương khớp nên ăn gì?
Ngược lại, sẽ có những loại thực phẩm cung cấp những dưỡng chất tốt cho sức khỏe hệ xương khớp mà bạn nên tăng cường bổ sung như:
1. Trái cây
- Trái cây là nguồn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
- Trái cây giàu chất chống oxy hóa giúp giảm viêm và bảo vệ sức khỏe xương khớp.
2. Rau xanh
- Rau xanh chứa nhiều chất chống viêm và cung cấp nhiều chất xơ giúp cải thiện hệ tiêu hóa.
- Rau xanh giàu canxi và vitamin K giúp tăng sức mạnh cho xương và ngăn ngừa loãng xương.
3. Thực phẩm giàu Omega-3
- Cá hồi, cá ngừ, hạt lanh là những nguồn giàu Omega-3 giúp giảm viêm ở xương khớp.
- Omega – 3 giúp cải thiện linh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh đau xương khớp.
4. Bổ sung các loại vitamin C, D, K, E
- Vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng và tái tạo mô, giảm viêm cho các khớp.
- Vitamin D, K, E giúp hấp thụ canxi, tăng cường sức khỏe xương và ngăn ngừa loãng xương.
5. Nghệ
- Nghệ chứa curcumin – một chất chống viêm mạnh giúp giảm đau và viêm ở xương khớp.
- Nghệ còn được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến xương khớp như viêm khớp.
6. Bổ sung Beta Caroten
- Beta caroten là một loại chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có khả năng ngăn chặn vi khuẩn gây viêm.
- Beta caroten cũng giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể và bảo vệ xương khớp khỏi tổn thương.
7. Bổ sung Bioflavonoid
- Bioflavonoid là một nhóm chất dinh dưỡng giúp củng cố mao mạch và ngăn vi khuẩn xâm nhập vào khớp.
- Bioflavonoid giúp giảm viêm, đau và cải thiện linh hoạt cho người bệnh.
8. Sữa
- Sữa là nguồn cung cấp canxi quan trọng giúp tăng sức mạnh cho xương khớp và ngăn ngừa loãng xương.
- Sữa cũng chứa nhiều protein cần thiết cho việc phục hồi và tái tạo mô xương.
9. Dầu Olive
- Dầu olive giàu chất chống viêm giúp giảm tình trạng viêm ở xương khớp.
- Dầu olive cũng là nguồn axit béo không no cần thiết cho sức khỏe tim mạch.
10. Gừng
- Gừng có tính nhiệt giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm đau và viêm tại các khớp.
- Gừng cũng giúp cải thiện linh hoạt và giảm căng thẳng cho cơ bắp và khớp có vấn đề.
11. Trà xanh
- Trà xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa và polyphenol giúp giảm viêm và bảo vệ sức khỏe xương khớp.
- Trà xanh cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện chức năng của các khớp.
12. Tỏi và hành
- Tỏi và hành có tính chất chống vi khuẩn mạnh mẽ giúp giảm viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng tại các khớp.
- Tỏi và hành cũng giúp cải thiện sự linh hoạt cho người bị đau xương khớp.
13. Các loại cá
- Cá là nguồn protein và axit béo Omega-3 giúp tăng sức mạnh cho xương khớp và giảm tình trạng viêm.
- Các loại cá như cá thu, cá hồi, cá mòi là những lựa chọn tốt cho người bị đau xương khớp.
14. Đậu nành
- Đậu nành chứa nhiều isoflavone giúp cải thiện tình trạng viêm và đau ở xương khớp.
- Đậu nành cũng là nguồn protein thực vật tốt cho sức khỏe xương khớp.
Lưu ý để hạn chế đau xương khớp
1. Giữ ấm các phần khớp
Để ngăn ngừa tình trạng viêm và đau ở xương khớp, cần giữ ấm cho các khớp bằng cách mặc đủ áo ấm, tránh lạnh gây căng thẳng cho các khớp.
2. Vận động nhẹ nhàng thường xuyên
Không phải bất cứ hoạt động vận động nào cũng gây trở ngại cho người đau xương khớp. Bạn nên Thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng và phù hợp như yoga, đi bộ, bơi lội giúp duy trì linh hoạt cho các khớp. Tránh mang vác vật nặng và tăng đột ngột lực đẩy lực kéo lên các khớp làm tình trạng bệnh nặng hơn.
3. Hạn chế hút thuốc lá và tiêu thụ cồn
- Hút thuốc lá và tiêu thụ cồn càng nhiều sẽ làm gia tăng tình trạng viêm và đau ở xương khớp.
- Nên hạn chế hoặc ngừng hút thuốc lá và uống cồn để bảo vệ sức khỏe xương khớp.
4. Hạn chế ngồi trong thời gian dài
- Ngồi lâu ở một tư thế có thể làm tăng áp lực lên các khớp và gây mỏi cơ, gây đau ở xương khớp.
- Đứng dậy, vận động thân thể thường xuyên để giảm căng thẳng cho các khớp.
>> Xem thêm:
- Uống sữa cùng canxi được không? Cách uống hợp lý
- TOP 6 loại sữa bổ sung canxi cho người trên 30 tuổi tốt nhất 2024!
Kết luận
Như vậy, thông qua viết chúng ta đã tìm hiểu về mối liên hệ giữa chế độ dinh dưỡng và tình trạng đau xương khớp. Việc chọn lựa thực phẩm phù hợp có thể giúp giảm viêm, đau và cải thiện sức khỏe cho người bị đau xương khớp. Đồng thời, việc tuân thủ những lưu ý hạn chế cũng rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng xương khớp trầm trọng hơn.
Hãy chăm sóc cơ thể của mình bằng cách chăm chút đúng cách và hợp lý từ bên trong để sống khỏe mạnh mỗi ngày. Với các nhu cầu tư vấn về sữa xương khớp và các vấn đề liên quan, vui lòng liên hệ DiaSure Việt Nam thông qua Hotline: 1900 9216.
